Η μέθοδος TEACCH®, της οποίας η ονομασία προέρχεται από τα αρχικά των λέξεων Treatment and Education of Autistic and Communication Handicapped Children (Θεραπεία και Εκπαίδευση παιδιών με Αυτισμό και Διαταραχές Επικοινωνίας), εισήχθη και αναπτύχθηκε την δεκαετία του ’70. Πρόκειται για ένα δομημένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα εναλλακτικής εκπαίδευσης απευθυνόμενο σε παιδιά με Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος ή διαταραχές επικοινωνίας, το οποίο δημιουργεί σταθερά και προβλέψιμα περιβάλλοντα προσφέροντας ασφάλεια στην εκπόνηση καθημερινών δραστηριοτήτων και ρουτινών του κάθε παιδιού.
Την προσέγγιση TEACCH® διέπουν τέσσερα βασικά στοιχεία τα οποία είναι:
-
Η φυσική δόμηση του περιβάλλοντος, αφορά στον τρόπο που αυτό θα οργανωθεί, προκειμένου να γίνεται άμεσα κατανοητός ο τόπος και ο χρόνος διεξαγωγής κάθε δραστηριότητας. Η δομή ενισχύει την οργάνωση και την καλύτερη ανταπόκριση στο περιβάλλον σε παιδιά με ΔΑΦ, όπου συχνά ακόμα και οι μικρές αλλαγές δημιουργούν συναισθήματα άγχους, έντονο εκνευρισμό και άρνηση.
-
Το ατομικό ημερήσιο πρόγραμμα ενημερώνει και βοηθά το παιδί να κατανοήσει το είδος και την ακολουθία των καθημερινών του δραστηριοτήτων. Με τον τρόπο αυτό παιδιά με διαταραχή αυτισμού μπορούν με μεγαλύτερη ευχέρεια να αλλάζουν δραστηριότητες μέσα στη μέρα και να μην παραμένουν προσκολλημένα σε μια ρουτίνα, μειώνοντας έτσι το άγχος τους. Να σημειωθεί πως το πρόγραμμα είναι εξατομικευμένο και προσαρμοσμένο σε κάθε παιδί. Για παράδειγμα σε παιδιά που διαβάζουν οι δραστηριότητες σημειώνονται γραπτά, ενώ φωτογραφίες, σκίτσα ή και πραγματικά αντικείμενα επιλέγονται για παιδιά που δεν διαβάζουν.
-
Tο σύστημα ατομικής εργασίας συντελεί στην οργάνωση της δραστηριότητας ή της εργασίας, ενώ τα ερωτήματα που καλούνται να απαντηθούν μέσω αυτού είναι: «Τι δουλειά θα κάνω;», «Πού και πότε θα την κάνω;», «Πόση ώρα θα κάνω;», «Πώς ξέρω ότι τελείωσα;» και –«Τι ακολουθεί και τι κάνω μετά;».
-
Η οπτική δομή και παρουσίαση των δραστηριοτήτων βοηθά το παιδί να μεταφέρει αυτόνομα σε κάποιον άλλον τα αιτήματά του. Συγκεκριμένα, τα ερεθίσματα αποτυπώνονται οπτικά, με την οπτική οργάνωση (τοποθέτηση και οργάνωση των υλικών -> αποτελεσματικότερη επεξεργασία), τις οπτικές οδηγίες (οπτική αναπαράσταση του τρόπου ενασχόλησης με τα υλικά) και την οπτική σαφήνεια (σκοπός δραστηριότητας) να αποτελούν τα τρία βασικά στάδια της οπτικής παρουσίασης.
Η συγκεκριμένη μέθοδος μπορεί να εφαρμοστεί τόσο σε αίθουσες διδασκαλίας όσο και σε δημόσια κέντρα και ιδιωτικούς χώρους από δασκάλους, ειδικούς παιδαγωγούς, κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους και λογοθεραπευτές, με στόχο τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος που προάγει την ανάπτυξη και ενίσχυση των επικοινωνιακών δεξιοτήτων των παιδιών. Οι γονείς συνεργάζονται με τους παραπάνω επαγγελματίες ως συνθεραπευτές έτσι ώστε τα παιδιά τους να μπορούν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τις τεχνικές TEACCH® και στο σπίτι. Η σταδιακή ενίσχυση και ανάπτυξη αυτών των δεξιοτήτων θα δημιουργήσει άτομα αυτόνομα και ανεξάρτητα προκειμένου να ενταχθούν ομαλά στην κοινωνία.